၁-မာရဓီတရဝတၳဳ
၁၇၉။ အၾကင္ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ေအာင္အပ္ၿပီးေသာ ကိေလသာကို တစ္ဖန္ ေအာင္ဖြယ္မလို၊ ေလာက၌ အၾကင္ျမတ္စြာဘုရား၏ ေအာင္ၿပီးေသာ ကိေလသာ ေနာက္သို႔ ကိေလသာတစ္စံုတစ္ခုမွ် အစဥ္မလိုက္ေတာ့ေခ်၊ အပိုင္းအျခားမရွိ က်က္စားႏိုင္သည့္ သဗၺညဳတဉာဏ္ရွိေတာ္မူေသာ ရာဂစေသာ ခရီးလမ္းေၾကာင္း မရွိေသာ ထိုျမတ္စြာဘုရားကို အဘယ္ခရီးလမ္းေၾကာင္းျဖင့္ သင္တို႔ ေခၚေဆာင္ႏိုင္ကုန္အံ့နည္း။
၁၈ဝ။ အၾကင္ ျမတ္စြာဘုရားအား တစ္စံုတစ္ခုေသာ ေလာကသို႔ ေခၚေဆာင္ရန္ ပိုက္ကြန္ပမာ ကပ္ၿငိတတ္ေသာတဏွာသည္ မရွိ၊ အပိုင္းအျခားမရွိ က်က္စားႏိုင္သည့္ သဗၺညဳတဉာဏ္ ရွိေတာ္မူေသာ ရာဂစေသာ ခရီးလမ္းေၾကာင္းမရွိေသာ ထိုျမတ္စြာဘုရားကို အဘယ္ခရီးလမ္းေၾကာင္းျဖင့္ သင္တို႔ ေခၚေဆာင္ႏိုင္ကုန္အံ့နည္း။
၂-ေဒေဝါေရာဟနဝတၳဳ
၁၈၁။ အၾကင္ပညာရွိတို႔သည္ သမထစ်ာန္၌ ေလ့က်က္အားထုတ္ကုန္၏။ ကာမမွ ထြက္ေျမာက္မႈ ကိေလသာၿငိမ္းမႈ၌ ေမြ႕ေလ်ာ္ကုန္၏။ သစၥာေလးပါးတရားကို ေကာင္းစြာ သိကုန္ေသာ လြန္ကဲေသာ သတိရွိကုန္ေသာ ထိုပညာရွိတို႔အား နတ္ ျဗဟၼာတို႔သည္လည္း ခ်စ္ျမတ္ႏိုးၾကကုန္၏။
၃-ဧရကပတၱနာဂရာဇဝတၳဳ
၁၈၂။ လူအျဖစ္ကို ရျခင္းသည္ ခဲယဥ္း၏။ သတၱဝါတို႔၏ အသက္ရွင္ျခင္းသည္ ခဲယဥ္း၏။ သူေတာ္ေကာင္းတရားကို ၾကားနာရျခင္းသည္ ခဲယဥ္း၏။ ဘုရားရွင္တို႔ ပြင့္ထြန္းေပၚေပါက္ လာရျခင္းသည္ ခဲယဥ္း၏။
၄-အာနႏၵေတၳရပဥႇာဝတၳဳ
၁၈၃။ မေကာင္းမႈဟူသမွ်ကို မျပဳရာ၊ ကုသိုလ္ႏွင့္ ျပည့္စံုေစရာ၏။ မိမိစိတ္ကို ျဖဴစင္ေစရာ၏။ ဤသည္ကား ဘုရားရွင္တို႔၏ အဆံုးအမေတာ္ေပတည္း။
၁၈၄။ တိတိကၡာဟု အမည္ရေသာ သည္းခံမႈ ခႏၲီသည္ ျမတ္ေသာအက်င့္တည္း။ နိဗၺာန္ကို အလြန္ျမတ္၏ဟု ဘုရားရွင္တို႔ ေဟာေတာ္မူကုန္၏။ ရဟန္းဟူသည္ သူတစ္ပါးကို မညႇဥ္းဆဲ၊ သူတစ္ပါးကို ညႇဥ္းဆဲေသာသူသည္ ရဟန္း မဟုတ္။
၁၈၅။ သူတစ္ပါးကို မကဲ့ရဲ႕ မစြပ္စြြဲရာ မညႇဥ္းဆဲရာ၊ပါတိေမာကၡသံဝရသီလကို ေစာင့္ေရွာက္ရာ၏။ စားဖြယ္၌ အတိုင္းအရွည္ကို သိရာ၏။ ဆိတ္ၿငိမ္ေသာ ေက်ာင္း အိပ္ရာေနရာသို႔ ကပ္ေရာက္ေနထိုင္ရာ၏။ သမာပတ္ရွစ္ပါးဟူေသာ အဓိစိတၱ သိကၡာကို ပြါးမ်ားအားထုတ္ရာ၏။ ဤသည္ကား ဘုရားရွင္တို႔၏ အဆံုးအမေတာ္ေပတည္း။
၅-အနဘိရတိဘိကၡဳဝတၳဳ
၁၈၆-၁၈၇။ အသျပာမိုး ရြာသြန္းေပးသျဖင့္လည္း ကာမတို႔၌ ေရာင့္ရဲတင္းတိမ္မႈ မရွိ၊ ကာမတို႔သည္သာယာဖြယ္သေဘာမရွိကုန္၊ ဆင္းရဲကုန္၏ဟု သိ၍ ျမတ္စြာဘုရား၏ တပည့္ျဖစ္ေသာ ပညာရွိသည္ နတ္၌ျဖစ္ေသာ ကာမတို႔၌ေသာ္လည္း မေမြ႕ေလ်ာ္၊ တဏွာကုန္ရာ နိဗၺာန္၌သာ ေမြ႕ေလ်ာ္ေတာ့၏။
၆-အဂၢိဒတၱျဗာဟၼဏဝတၳဳ
၁၈၈။ ေၾကာက္ရြံ႕ထိတ္လန္႔ကုန္ေသာ မ်ားစြာေသာ လူတို႔သည္ ေတာင္တို႔ကိုလည္းေကာင္း၊ ေတာတို႔ကိုလည္းေကာင္း၊ အရံတို႔ကိုလည္းေကာင္း၊ အထိကရ သစ္ပင္စေသာ ကိုးကြယ္ရာတို႔ကို လည္းေကာင္း ကိုးကြယ္ၾကကုန္၏။
၁၈၉။ ဤ ေတာ ေတာင္ အရံ အထိကရသစ္ပင္စေသာ ကိုးကြယ္ရာဟူသမွ်ကို ကိုးကြယ္ျခင္းသည္ ေဘးကင္းေသာ ကိုးကြယ္ျခင္း မဟုတ္၊ ျမတ္ေသာ ကိုးကြယ္ျခင္း မဟုတ္၊ ဤကိုးကြယ္ရာဟူသမွ်ကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ျခင္းေၾကာင့္ ဒုကၡခပ္သိမ္းမွ မလြတ္ေျမာက္ႏိုင္။
၁၉ဝ-၁၉၁။ အၾကင္သူသည္ ျမတ္စြာဘုရားကိုလည္းေကာင္း၊ တရားေတာ္ကိုလည္းေကာင္း၊ သံဃာေတာ္ကိုလည္းေကာင္း ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္၏။ ထိုသူသည္ ဆင္းရဲအမွန္ ‘ဒုကၡသစၥာ’, ဆင္းရဲျခင္း၏အေၾကာင္းရင္းအမွန္ ‘သမုဒယသစၥာ’, ဆင္းရဲလြတ္ ေျမာက္ရာအမွန္ ‘နိေရာဓသစၥာ’, ဆင္းရဲၿငိမ္းရာ (နိဗၺာန္)သို႔ ေရာက္ေၾကာင္းအမွန္ ‘အဂၤါရွစ္ပါးရွိေသာ ျမတ္ေသာ မဂၢသစၥာ’ ဟူေသာ အရိယသစၥာေလးပါးတို႔ကို ေကာင္းစြာ မဂ္ပညာျဖင့္ ျမင္ႏိုင္၏။
၁၉၂။ ဤရတနာသံုးပါးကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ျခင္းသည္ ေဘးမရွိေသာ ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ျခင္း မည္၏။ ျမတ္ေသာ ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ျခင္း မည္၏။ ဤရတနာသံုးပါးကို ကိုးကြယ္ျခင္းေၾကာင့္ ဒုကၡခပ္သိမ္းမွ လြတ္ေျမာက္၏။
၇-အာနႏၵေတၳရပဥႇာဝတၳဳ
၁၉၃။ ေယာက်္ားအာဇာနည္ပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးသည္ ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ႏိုင္ခဲ၏။ ထိုေယာက်္ားအာဇာနည္ပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးသည္ ခပ္သိမ္းေသာအရပ္ေဒသ ခပ္သိမ္းေသာ အမ်ဳိးအႏြယ္တို႔၌ မျဖစ္ထြန္းႏိုင္၊ ပညာရွိေသာ အာဇာနည္ေယာက်္ားပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးသည္ အၾကင္အမ်ဳိးအႏြယ္၌ ျဖစ္၏။ ထိုအမ်ဳိးအႏြယ္သည္ ခ်မ္းသာျခင္းသို႔ ေရာက္၏။
၈-သမၺဟုလဘိကၡဳဝတၳဳ
၁၉၄။ ဘုရားရွင္တို႔ ပြင့္ထြန္းေပၚေပါက္လာျခင္းသည္ ခ်မ္းသာျခင္း၏ အေၾကာင္းျဖစ္၏။ သူေတာ္ေကာင္းတရားကို ေဟာၾကားေတာ္မူျခင္းသည္ ခ်မ္းသာျခင္း၏အေၾကာင္း ျဖစ္၏။ သံဃာ၏ညီၫြတ္ျခင္းသည္ ခ်မ္းသာျခင္း၏ အေၾကာင္း ျဖစ္၏။ စိတ္ဓာတ္ညီၫြတ္သူတို႔၏ အက်င့္သည္ ခ်မ္းသာျခင္း၏ အေၾကာင္း ျဖစ္၏။
၉-ကႆပဒသဗလႆသုဝဏၰေစတိယဝတၳဳ
၁၉၅-၁၉၆။ ပူေဇာ္ထိုက္ကုန္ေသာတဏွာ မာန ဒိ႒ိဟူေသာ သံသရာနယ္ခ်ဲ႕တရားတို႔ကို လြန္ေျမာက္ၿပီးကုန္ေသာ စိုးရိမ္ပူေဆြး ငိုေႂကြးျခင္းကို လြန္ေျမာက္ၿပီးကုန္ေသာ ကိေလသာ ၿငိမ္းေအးၿပီးကုန္ေသာ တစ္စံုတစ္ခု ေဘးရန္မရွိကုန္ေသာ ဘုရားရွင္တို႔ကိုလည္းေကာင္း၊ ျမတ္စြာဘုရား၏ တပည့္တို႔ကိုလည္းေကာင္း ပူေဇာ္ေသာသူ၏ ေကာင္းမႈကို ဤေကာင္းမႈသည္ ဤမွ်ရွိ၏ဟု တစ္စံုတစ္ေယာက္ေသာသူသည္လည္း ေရတြက္ျခင္းငွါ မတတ္ေကာင္း။
တစ္ဆယ့္ေလးခုေျမာက္ ဗုဒၶဝဂ္ ၿပီး၏။
ပဌမဘာဏဝါရ ၿပီး၏။