ဒီဃနိကာယ္

ဒီဃနိကာယ္ (Long Discourses)
ဒီဃနိကာယ္ (Long Discourses)သည္ သုတၱန္ပိဋကေတာ္ရွိ နိကာယ္ငါးစုမွ ပထမဆုံး နိကာယ္ျဖစ္သည္။ ဒီဃနိကာယ္တြင္ သုတ္ေပါင္း ၃၄ သုတ္ပါဝင္ၿပီး သီလကၡႏၶဝဂ္၊ မဟာဝဂ္၊ ပါထိကဝဂ္ဟူ၍ အုပ္စု သုံးစု ထက္မံခြဲထားပါသည္။ ဒီဃနိကာယ္ရွိ ထင္ရွားေသာ သုတ္မ်ားမွာ ဒန ၁၆: မဟာပရိနိဗၺာနသုတ္( ျမတ္စြာဘုရား၏ သက္ေတာ္ႀကီးရင့္ၿပီးအခ်ိန္ႏွင့္ ပရိနိဗၺာန္စံခါနီးအခ်ိန္တို႔၏ မွတ္တန္း)၊ ဒန ၃၁: သိဂၤါလသုတ္ (ဗုဒၶဘာသာ လူဝတ္တို႔ေစာင့္စည္းရမည့္ သီလႏွင့္က်င့္ဝတ္မ်ား)၊ ဒန ၂: သာမညဖလသုတ္ (ရဟန္းဘဝရရွိျခင္း၏ အက်ိဳးမ်ားႏွင့္ က်င့္သုံးရမည့္ တရားမ်ား)၊ ဒန ၁: ျဗဟၼဇာလသုတ္ (ျမတ္စြာဘုရားလက္ထက္ေတာ္မွ ေခတ္ၿပိဳင္အယူအဆမ်ား) စသည္ျဖင့္ပါရွိပါသည္။

 

သီလခကၡန္ဝဂ္ – The Division Concerning Morality

ဒန ၁: ျဗဟၼဇာလသုတ္The All-embracing Net of Views [Bodhi]
ဤသုတ္တြင္ ျမတ္စြာဘုရားေခတ္မွ မ်ားစြာေသာ အမွန္တရားရွာေဖြေနသူမ်ား၏ ၆၂မ်ိဳးေသာ ေခတ္ၿပိဳင္အယူအဆမ်ားႏွင့္ ဗုဒၶအယူဝါဒ မတူပုံတို႔ကို ေတြ႕ရပါမည္။

ဒန ၂: သာမညဖလသုတ္ The Fruits of the Contemplative Life [Thanissaro] [Bodhi]
ရဟန္းဘဝ၏ မ်က္ေမွာက္အက်ိဳးမ်ားကို ျမတ္စြာဘုရားက အဇာတသတ္မင္းအား ရွင္းလင္းေသာ ဥပမာမ်ားႏွင့္တကြ ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ တရားေတာ္ျဖစ္ပါသည္။ ဤသုတ္တြင္ စ်ာန္သမာပတ္မ်ား ဉာဏ္စဥ္မ်ားမွတဆင့္ ရဟႏၲာဘဝ ရရွိပုံကို ေတြ႕ရပါမည္။

ဒန ၉: ေပါ႒ပါဒသုတ္About Potthapada [Thanissaro]
ေပါ႒ပါဒပရိဗိုဇ္သည္ ျမတ္စြာဘုရားအား သညာခ်ဳပ္ျခင္းအၾကာင္းကိုေမးေလၽွာက္၍ အေၾကာင္းႏွင့္တကြ သညာခ်ဳပ္ျခင္း ျဖစ္ျခင္းအျပင္ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း တရားမ်ားကို ေဟာၾကားေသာ သုတ္ျဖစ္ပါသည္။

ဒန ၁၁: ေကဝ႗သုတ္To Kevatta [Thanissaro]
ေကဝ႗သူေဌးက ျမတ္စြာဘုရားအား လူအၾကည္ညိဳတိုးပြားေစရန္ တန္ခိုးျပဖို႔ ေလၽွာက္ထားရာ ထိုအရာတို႔သည္ စက္ဆုပ္ဖြယ္ဟု ဆုံးမ၍ တန္ခိုးမ်ားတြင္ သြန္သင္ဆုံးမနိုင္ေသာတန္ခိုး(miracle of instruction) အၾကာင္းကို ဆုံးမထားပါသည္။

ဒန ၁၂: ေလာဟိစၥသုတ္To Lohicca [Thanissaro]
ေလာဟိစၥပုဏၰား၏ ဆရာသမားမ်ားအေပၚထားေသာ မွားေသာ အယူအဆကို ဆုံးမေသာ သုတ္ျဖစ္ပါသည္။

 

မဟာပဒါနဝဂ္ – The Large Division

  ဒန ၁၅: မဟာနိဒါနသုတ္The Great Causes Discourse [Thanissaro] [Bodhi]
ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ တရားေတာ္ကို အေသးစိတ္ ေဟာၾကားေသာ သုတ္ျဖစ္ပါသည္။ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ တရားေတာ္ကို စတင္ထိုးေဖာက္နားလည္လာ၍ လြယ္သည္ဟုဆိုေသာ အရွင္အာနႏၵာကို ျမတ္စြာဘုရားက ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ တရားေတာ္သည္ အလြန္နက္နဲ သိမ့္ေမြ႕၍ တရားေတာ္ကို မသိေသာေၾကာင့္ သတၱဝါတို႔ သံသရာ က်င္လည္ၾကသည္ဟု ေဟာၾကားထားပါသည္။ ဤတရားေတာ္တြင္ လက္နက္စြဲကိုင္၍ ရန္ျဖစ္ျခင္း ျငင္းခုံျခင္းတို႔၏ မူလအၾကာင္းအရင္းကို ေဟာထားပါသည္။

ဒန ၁၆: မဟာပရိနိဗၺာနသုတ္ – Last Days of the Buddha [Vajira/Story | Thanissaro (excerpt)]
ဤသုတ္သည္ သုတၱန္ပိဋကေတာ္တြင္ အရွည္ဆုံးသုတ္ျဖစ္၍ ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္မစံမွီအခ်ိန္မွ အေၾကာင္းမ်ားကို မွတ္တန္းတင္ထားပါသည္။ ဤသုတ္တြင္ တိုင္းျပည္တစ္ခု၏ တိုးတက္ရျခင္းအေၾကာင္းမွစ၍ သံဃာေတာ္တို႔အား ဓမၼကိုသာ ဆရာအျဖစ္ထားရန္ စသည္ျဖင့္ အေၾကာင္းအရာမ်ိဳးစုံပါဝင္ပါသည္။ အမ်ားသိေသာ “အပၸမာေဒန သမၸာေဒထ”ဟူေသာ စကားသည္ ဤသုတ္မွယူထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ဒန ၂၀: မဟာသမယသုတ္ – The Great Assembly/The Great Meeting [Piyadassi | Thanissaro]
ဤသုတ္တြင္ ေျမာက္ျမားစြာေသာ နတ္ေဒဝါမ်ား ျမတ္စြာဘုရားကို လာ၍ဖူးေမၽွာ္ျခင္းကို ေဖာ္ျပထားပါသည္။ မည္သည့္နတ္သည္ မည္သည့္ဘုံမွျဖစ္သည္ဟု သိလိုေသာသူမ်ားအတြက္ ဖတ္ရန္ေကာင္းေသာ သုတ္ျဖစ္သည္။

ဒန ၂၁: သကၠပဉွသုတ္Sakka’s Questions [Thanissaro (excerpt)]
သိၾကားမင္းက ျမတ္စြာဘုရားကို “မ်ားစြာေသာ လူနတ္ သတၱဝါတို႔သည္ ေဘးကင္းရန္ကင္း စိတ္ဆင္းရဲျခင္းကင္း အမ်က္ထြက္ျခင္းကင္းစြာ ေနလိုၾကပါလ်က္ အဘယ္ေၾကာင့္ မရရွိၾကပါသနည္း”ဟု ေလၽွာက္ထားေသာ တရားေတာ္ျဖစ္ပါသည္။

  ဒန ၂၂: မဟာသတိပ႒ာနသုတ္ – The Great Frames of Reference [Burma Piṭaka Assn. | Thanissaro]
ဤသုတ္သည္ ျမတ္စြာဘုရားကိုယ္တိုင္ ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ တရားထိုင္နည္းမ်ားျဖစ္ေသာ သတိပ႒ာန ေလးပါး ေဗာဇၥ်င္ခုနစ္ပါး စသည္တို႔မွ သစၥာေလးပါးထိ အေသးစိတ္   ေဖာ္ျပထားေသာ အလြန္တန္ဖိုးႀကီးေသာသုတ္ ျဖစ္ပါသည္။

 

ပထိကဝဂ္ – The Patika Division

ဒန ၂၆: စကၠဝတၱိသုတ္The Wheel-turning Emperor [Thanissaro]
ဤသုတ္တြင္ ျမတ္စြာဘုရားက သံဃာမ်ားကို မိမိကိုယ္ကို ကၽြန္းသဖြယ္ သေဘာထားကာ ဓမၼ မွလြဲ၍ အျခားအားထားရန္မရွိဟု ဆုံးမ၍ သီလ၏ အက်ိဳးမ်ားကို ေဟာၾကားထားပါသည္။

ဒန ၂၇: အဂၢညသုတ္
ပုဏၰားမ်ိဳးသည္သာ အျမတ္ဆုံးျဖစ္၍ ျဗဟၼာ့ခံတြင္းမွ ေမြးဖြား လာျခင္းျဖစ္သည္ဟူေသာ အယူကို မမွန္ေၾကာင္း ေဟာၾကားထားေသာ သုတ္ျဖစ္သည္။ ဤသုတ္တြင္ ကမၻာျဖစ္ေပၚလာပုံ၊ လူျဖစ္ေပၚလာပုံ၊ ေဇတ္စံနစ္ျဖစ္ေပၚလာပုံ တို႔ကို Evolution သေဘာျဖင့္ ေဟာၾကားထားသည္ကို ေတြ႕ရပါမည္။

ဒန ၃၁: သိဂၤါလသုတ္ – The Discourse to Sigala [Kelly/Sawyer/Yareham | Narada]
ျမတ္စြာဘုရားက သိဂၤါလ လုလင္ကို မိသားစု အဆင္ေျပေရးမ်ားအတြက္ လက္ေတြ႕မည္သို႔လုပ္ေဆာင္ရမည္ ကိုေဟာၾကားေတာ္မူေသာ သုတ္ျဖစ္ပါသည္။

ဒန ၃၂: အာဋာနာဋိယသုတ္Discourse on Atanatiya [Piyadassi] [Bodhi]
ေဝႆဝဏ္နတ္မင္းႀကီးက ျမတ္စြာဘုရားကို ပရိတ္တရားေတာ္မ်ား ေဟာၾကားရန္ ေလၽွာက္ထားေသာ သုတ္ျဖစ္ပါသည္။