၁-ပၪၥသတဘိကၡဳဝတၳဳ
၂၇၃။ လမ္းခရီးအားလံုးတြင္ အဂၤါရွစ္ပါးရွိေသာ လမ္းခရီး’မဂ္’သည္ အျမတ္ဆံုး ျဖစ္၏။ သစၥာအားလံုးတို႔တြင္ အရိယသစၥာေလးပါးသည္ အျမတ္ဆံုးျဖစ္၏။ သေဘာတရားအားလံုးတို႔တြင္ ရာဂကင္းရာ နိဗၺာန္သည္ အျမတ္ဆံုးျဖစ္၏။ အေျခႏွစ္ေခ်ာင္းရွိေသာ သတၱဝါအားလံုးတို႔တြင္ မ်က္စိငါးပါးရွိေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရားသည္ အျမတ္ဆံုးျဖစ္၏။
၂၇၄။ ဤအဂၤါရွစ္ပါးရွိေသာ လမ္းခရီး ‘မဂ္’သည္သာလွ်င္ ဉာဏ္အျမင္ စင္ၾကယ္ျခင္း အတြက္ ခရီးမွန္ ျဖစ္၏။ ဤလမ္းခရီး ‘မဂ္’မွ တစ္ပါးေသာ ခရီးသည္ မရွိေတာ့ၿပီ။ ထို႔ေၾကာင့္ သင္တို႔သည္ ဤခရီးမွန္ကိုသာ သြားၾကကုန္ေလာ့၊ ဤခရီးမွန္သည္ မာရ္မင္း မျမင္ႏိုင္ေသာ လမ္းခရီးတည္း။
၂၇၅။ သင္တို႔သည္ ဤမဂ္ဟူေသာ လမ္းမွန္ကို သြားၾကကုန္သည္ရွိေသာ္ ဆင္းရဲအဆံုးကို ျပဳရကုန္လတၱံ႕။ ငါသည္ ရာဂစေသာ ဆူးေျငာင့္ကင္းေသာ လမ္းမွန္ကို ကိုယ္တိုင္သိ၍ သင္တို႔အား မဂ္ဟူေသာ လမ္းမွန္ကို ၫႊန္ၾကားအပ္ၿပီ။
၂၇၆။ သင္တို႔သည္ (ကိုယ္တိုင္) ျပဳဖြယ္ကိစၥကိုအားထုတ္ၾကကုန္ေလာ့၊ ဘုရားရွင္တို႔သည္ (လမ္းမွန္ကို) ၫႊန္ၾကား႐ံုမွ် ျဖစ္ကုန္၏။ က်င့္ၾကကုန္၍ ကိေလသာကို ႐ိႈ႕ၿမိႇဳက္ၾကကုန္သူတို႔ သည္သာ မာရ္မင္းအေႏွာင္အဖြဲ႕မွ လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ကုန္၏။
၂-အနိစၥလကၡဏဝတၳဳ
၂၇၇။ အၾကင္အခါ ”(႐ုပ္နာမ္ဓမၼ) သခၤါရအားလံုးတို႔သည္ အျမဲမရွိကုန္”ဟု ဝိပႆနာပညာျဖင့္ ႐ႈျမင္ႏိုင္၏။ ထိုအခါ ႐ုပ္နာမ္ဓမၼသခၤါရဟူေသာ ဒုကၡ၌ ၿငီးေငြ႕၏။ ဤၿငီးေငြ႕ျခင္းသည္ ကိေလသာစင္ၾကယ္ရာ နိဗၺာန္၏ အေၾကာင္းျဖစ္၏။
၃-ဒုကၡလကၡဏဝတၳဳ
၂၇၈။ အၾကင္အခါ ”(႐ုပ္နာမ္ဓမၼ) သခၤါရအားလံုးတို႔သည္ ဆင္းရဲကုန္၏”ဟု ဝိပႆနာပညာျဖင့္ ႐ႈျမင္ႏိုင္၏။ ထိုအခါ ႐ုပ္နာမ္ဓမၼသခၤါရဟူေသာ ဒုကၡ၌ ၿငီးေငြ႕၏။ ဤၿငီးေငြ႕ျခင္းသည္ ကိေလသာစင္ၾကယ္ရာ နိဗၺာန္၏ အေၾကာင္းျဖစ္၏။
၄-အနတၱလကၡဏဝတၳဳ
၂၇၉။ အၾကင္အခါ ”သဘာဝတရားအားလံုးတို႔သည္ အတၱမဟုတ္ကုန္”ဟု ဝိပႆနာပညာျဖင့္ ႐ႈျမင္ႏိုင္၏။ ထိုအခါ ႐ုပ္နာမ္ဓမၼသခၤါရဟူေသာ ဒုကၡ၌ ၿငီးေငြ႕၏။ ဤၿငီးေငြ႕ျခင္းသည္ ကိေလသာစင္ၾကယ္ရာ နိဗၺာန္၏ အေၾကာင္းျဖစ္၏။
၅-ပဓာနကမၼိကတိႆေတၳရဝတၳဳ
၂၈ဝ။ ပ်ဳိမ်စ္ႏုထြား ခြန္အားႏွင့္ ျပည့္စံုပါေသာ္လည္း ထႂကြသင့္ေသာအခါ၌ ထႂကြမႈ လုံ႔လမရွိဘဲ ပ်င္းရိထိုင္းမႈိင္းလ်က္ စိတ္အၾကံ ‘ဝိတက္’ မ်ား၍ အလြန္ ပ်င္းရိသူသည္ ပညာျဖင့္သာ ရယူႏိုင္ေသာ အရိယမဂ္ကို မရႏိုင္။
၆-သူကရေပတဝတၳဳ
၂၈၁။ ဝစီဒုစ႐ိုက္ကို ေကာင္းစြာ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းအားျဖင့္ ႏႈတ္ကို အစဥ္ေစာင့္ ေရွာက္ရာ၏။ စိတ္ျဖင့္ မေနာဒုစ႐ိုက္ကို ေစာင့္စည္းရာ၏။ ကိုယ္ျဖင့္လည္း အကုသိုလ္ကို မျပဳရာ၊ ထိုကမၼပထတရား သံုးပါးတို႔ကို သုတ္သင္ၿပီးလွ်င္ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားအပ္ေသာ မဂ္ကို ၿပီးေစရာ၏။
၇-ေပါ႒ိလေတၳရဝတၳဳ
၂၈၂။ ကမၼ႒ာန္းအာ႐ံု၌အားထုတ္မႈလုံ႔လေၾကာင့္ ပညာ ျဖစ္ပြါး၏။အားထုတ္မႈ လုံ႔လမရွိျခင္းေၾကာင့္ ပညာကုန္ခန္း၏။ ပညာျဖစ္ပြါးျခင္း ပညာဆုတ္ယုတ္ျခင္း၏ ဤခရီးလမ္း ႏွစ္သြယ္ကို သိ၍ အၾကင္လမ္းျဖင့္ ပညာ တိုးပြါး၏။ ထိုလမ္းျဖင့္ မိမိကိုယ္ကို သိမ္းသြင္းရာ၏။
၈-ပၪၥမဟလႅကဘိကၡဳဝတၳဳ
၂၈၃။ ရဟန္းတို႔ တဏွာတည္းဟူေသာ ေတာကို ခုတ္ျဖတ္ၾကကုန္ေလာ့၊ (ျပကေတ့) သစ္ပင္ကို မခုတ္ျဖတ္ကုန္လင့္၊ (တဏွာဟူေသာ) ေတာေၾကာင့္ (ဇာတိ စေသာ) ေဘး ျဖစ္၏။ တဏွာဟူေသာ ေတာႀကီး ေတာငယ္ကို ခုတ္ျဖတ္၍ တဏွာဟူေသာ ေတာမွ ထြက္ေျမာက္ၾကကုန္ေလာ့။
၂၈၄။ ႏို႔မခြဲေသးေသာ ႏြားငယ္သည္ အမိ (ႏြားမ)သို႔ ကပ္သကဲ့သို႔ ေယာက္်ားအား မိန္းမတို႔၌ အနည္းငယ္မွ်ေသာ ကိေလသာေတာ မျပတ္ေသးသမွ် ထိုေယာက္်ားသည္ ကပ္ၿငိေသာစိတ္ ရွိသည္ျဖစ္၍သာလွ်င္ သံသရာသို႔ ကပ္ေရာက္၏။
၉-သုဝဏၰကာရေတၳရဝတၳဳ
၂၈၅။ တန္ေဆာင္မုန္းလရာသီ၌ (လေရာင္ေၾကာင့္ ) ပြင့္ေသာ ကုမုျဒာၾကာပန္းကို လက္ျဖင့္ျဖတ္သကဲ့သို႔ မိမိ၏ ခ်စ္ျခင္းတဏွာကို ျဖတ္ေလာ့၊ ျမတ္စြာဘုရားသည္ နိဗၺာန္ကိုသာ ေဟာေတာ္မူအပ္၏။ နိဗၺာန္သို႔ ေရာက္ေၾကာင္း အ႒ဂႋကမဂ္တရားကိုသာလွ်င္ ပြါးမ်ားေလေလာ့။
၁ဝ-မဟာဓနဝါဏိဇဝတၳဳ
၂၈၆။ ဤအရပ္၌ မိုးအခါ ပတ္လံုး ငါ ေနမည္၊ ဤအရပ္၌ ေဆာင္းအခါ ေႏြ အခါတို႔ပတ္လံုး ငါ ေနမည္ဟု လူမိုက္သည္ အထူးထူး အေထြေထြ ၾကံစည္၏။ (ဘယ္အခါ ဘယ္အရပ္မွာ ငါ ေသမည္ဟု မိမိ၏) အသက္အႏၲရာယ္ကိုမူကား မသိရွာေလ။
၁၁-ကိသာေဂါတမီဝတၳဳ
၂၈၇။ သားသမီး ကြၽဲႏြား ဥစၥာတို႔ျဖင့္ ယစ္မူးေမ့ေလ်ာ့လ်က္ ကာမဂုဏ္တို႔၌ မရေသးသည္ကို ေတာင့္တ၊ ရၿပီးသည္ကို တြယ္တာကပ္ၿငိသည့္ စိတ္ရွိေသာသူကို ႀကီးစြာေသာ ေရအလ်ဥ္သည္ အိပ္ေပ်ာ္ေနေသာရြာကို လႊမ္းမိုးတိုက္ယူသကဲ့သို႔ ေသမင္းသည္ သိမ္းယူသြား၏။
၁၂-ပဋာစာရာဝတၳဳ
၂၈၈။ ေသမင္းႏွိပ္စက္ခံရသူအား (ေသမင္းမွ) ေစာင့္ေရွာက္ရန္အတြက္ သား သမီးတို႔ မရွိကုန္။ အမိအဖတို႔လည္း မရွိကုန္။ အေဆြခင္ပြန္းတို႔လည္း မရွိကုန္။ ေဆြမ်ဳိးတို႔တြင္ ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္မည့္သူလည္း မရွိ။
၂၈၉။ ဤအေၾကာင္းထူးကို သိ၍ ပညာရွိသည္ သီလကို ေစာင့္စည္းလ်က္ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း အ႒ဂႋကမဂ္ကို လ်င္စြာသာလွ်င္ သုတ္သင္ရာ၏။
ႏွစ္ဆယ္ခုေျမာက္ မဂၢဝဂ္ ၿပီး၏။