၅၃။ ရဟန္းတို႔ (ကမၼ႒ာန္း) အားထုတ္ေသာ ပုဂၢဳိလ္၏ (ျပည့္စံုရမည့္အေၾကာင္း) အဂၤါတို႔သည္ဤငါးမ်ဳိးတို႔တည္း။
အဘယ္ငါးမ်ဳိးတို႔နည္းဟူမူ-
ရဟန္းတို႔ ဤသာသနာေတာ္၌ ရဟန္းသည္ ယံုၾကည္မႈ ‘သဒၶါတရား’ ရွိ၏၊ ”ထိုျမတ္စြာဘုရားသည္ပူေဇာ္အထူးကို ခံေတာ္မူထိုက္ေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္လည္း အရဟံ မည္ေတာ္မူ၏၊ (အလံုးစံုေသာတရားတို႔ကို) ကိုယ္တိုင္မွန္စြာ သိေတာ္မူေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္လည္း သမၼာသမၺဳဒၶ မည္ေတာ္မူ၏၊ အသိဉာဏ္ ‘ဝိဇၨာ’ အက်င့္ ‘စရဏ’ ႏွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္လည္း ဝိဇၨာစရဏသမၸႏၷ မည္ေတာ္မူ၏၊ ေကာင္းေသာ စကားကို ဆိုေတာ္မူတတ္ေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္လည္း သုဂတ မည္ေတာ္မူ၏၊ ေလာကကို သိေတာ္မူေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္လည္း ေလာကဝိဒူ မည္ေတာ္မူ၏၊ ဆံုးမထိုက္သူကို ဆံုးမတတ္သည့္ အတုမဲ့ပုဂၢဳိလ္ျဖစ္ေတာ္မူေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္လည္းအႏုတၱေရာ ပုရိသဒမၼသာရထိ မည္ေတာ္မူ၏၊ နတ္လူတို႔၏ ဆရာျဖစ္ေတာ္မူေသာအေၾကာင္းေၾကာင့္လည္း သတၳာ ေဒဝမႏုႆာနံ မည္ ေတာ္မူ၏၊ (သစၥာေလးပါးကို) သိေစေတာ္မူေသာအေၾကာင္းေၾကာင့္လည္း ဗုဒၶ မည္ေတာ္မူ၏၊ ဘုန္း တန္ခိုးႀကီးေတာ္မူေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္လည္းဘဂဝါ မည္ေတာ္မူ၏”ဟု ျမတ္စြာဘုရား၏ အရဟတၱ မဂ္ဉာဏ္ႏွင့္ သဗၺညဳတဉာဏ္ကို ယံုၾကည္၏။ (၁)
အနာကင္း၏၊ ေရာဂါကင္း၏၊ မေအးလြန္း မပူလြန္းေသာ အလယ္အလတ္ျဖစ္၍ ကမၼ႒ာန္းစီးျဖန္းျခင္းငွါခ့ံေသာ အစာကို အညီအမွ်ေၾကက်က္ေစတတ္သည့္ ဝမ္းမီးႏွင့္ျပည့္စံု၏။ (၂)
စဥ္းလဲမႈ လွည့္ပတ္မႈမရွိ၊ ဆရာ၌လည္းေကာင္း၊ ပညာရွိသီတင္းသံုးေဖာ္တို႔၌လည္းေကာင္းဟုတ္တိုင္းမွန္စြာ မိမိကိုယ္ကို ထင္စြာ ျပဳတတ္၏။ (၃)
အကုသိုလ္တရားတို႔ကို ပယ္ရန္ ကုသိုလ္တရားတို႔ကို ျပည့္စံုေစရန္ ထက္သန္ေသာ ဝီရိယရွိ သည္ျဖစ္၍ေနထိုင္၏၊ အားႏွင့္ျပည့္စံု၏၊ ျမဲျမံေသာလံု႔လရွိ၏၊ ကုသိုလ္တရားတို႔၌ တာဝန္ကို ပစ္ခ်ထား ျခင္းမရွိ။ (၄)
ပညာရွိ၏၊ ျဖစ္မႈ ပ်က္မႈကို သိ၍ ကိေလသာတို႔ကို ေဖာက္ခြဲႏိုင္သည့္ ဆင္းရဲကုန္ခန္းရာ (နိဗၺာန္)သို႔ေကာင္းစြာ ေရာက္ေစတတ္ေသာ ျမတ္ေသာ ပညာႏွင့္ျပည့္စံု၏။ (၅)
ရဟန္းတို႔ (ကမၼ႒ာန္း) အားထုတ္ေသာ ပုဂၢဳိလ္၏ (ျပည့္စံုရမည့္အေၾကာင္း) အဂၤါတို႔သည္ ဤငါးမ်ဳိးတို႔တည္းဟု (မိန္႔ေတာ္မူ၏)။
တတိယသုတ္။