၂၃၂။ သာဝတၳိနိဒါန္း။ ရဟန္းတို႔ နီဝရဏငါးပါးႏွင့္ ေဗာဇၩင္ခုနစ္ပါးတို႔၏ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာတရားကိုလည္းေကာင္း၊ အေၾကာင္း မျဖစ္ေသာ တရားကိုလည္းေကာင္း ေဟာေပအံ့၊ ထိုတရားကို နာၾကကုန္ေလာ့။
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ ကာမ၌ လိုခ်င္မႈ ‘ကာမစၧႏၵ’ ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ကာမ၌လိုခ်င္မႈ ‘ကာမစၧႏၵ’ကို အတိုင္းထက္အလြန္ ျဖစ္ေစရန္ ျပန္႔ေျပာေစရန္ အေၾကာင္းကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ တင့္တယ္ေသာ သုဘနိမိတ္အာ႐ံုမ်ဳိးသည္ ရွိ၏၊ ထိုသုဘနိမိတ္အာ႐ံု၌ မသင့္ေလ်ာ္ေသာအား့ျဖင့္ ႏွလံုးသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာ ကာမ၌လိုခ်င္မႈ ‘ကာမစၧႏၵ’ ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ကာမ၌ လိုခ်င္မႈ ‘ကာမစၧႏၵ’ ကို အတိုင္းထက္အလြန္ ျဖစ္ေစရန္ ျပန္႔ေျပာေစရန္ အေၾကာင္းတည္း။ (၁)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ ပ်က္စီးေစလိုမႈ ‘ဗ်ာပါဒ’ ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ပ်က္စီးေစလိုမႈ ‘ဗ်ာပါဒ’ ကို အတိုင္းထက္အလြန္ ျဖစ္ေစရန္ ျပန္႔ေျပာေစရန္ အေၾကာင္းကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ထိပါးမႈ ‘ပဋိဃ’နိမိတ္အာ႐ံုသည္ ရွိ၏၊ ထိုပဋိဃနိမိတ္အာ႐ံု၌ မသင့္ေလ်ာ္ေသာအားျဖင့္ ႏွလံုးသြင္းမႈကိုႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာ ပ်က္စီးေစလိုမႈ ‘ဗ်ာပါဒ’ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ပ်က္စီးေစလိုမႈ ‘ဗ်ာပါဒ’ ကို အတိုင္းထက္အလြန္ ျဖစ္ေစရန္ ျပန္႔ေျပာေစရန္ အေၾကာင္းတည္း။ (၂)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ ေလးလံထိုင္းမွိဳင္းမႈ ‘ထိနမိဒၶ’ ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ေလးလံထိုင္းမွိဳင္းမႈ ‘ထိနမိဒၶ’ ကို အတိုင္းထက္အလြန္ ျဖစ္ေစရန္ ျပန္႔ေျပာေစရန္ အေၾကာင္းကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ မေမြ႕ေလ်ာ္ျခင္း၊ ပ်င္းရိျခင္း၊ ကိုယ္လက္ ဆန္႔ငင္ျဖစ္ျခင္း၊ ထမင္းဆီယစ္ျခင္း၊ စိတ္၏ ဆုတ္နစ္ျခင္းသည္ ရွိ၏။ ထို (မေမြ႕ေလ်ာ္ျခင္းစသည္) ၌ မသင့္ေလ်ာ္ေသာအားျဖင့္ ႏွလံုးသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာ ေလးလံထိုင္းမွိဳင္းမႈ ‘ထိနမိဒၶ’ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ေလးလံထိုင္းမွိဳင္းမႈ ‘ထိနမိဒၶ’ကို အတိုင္းထက္အလြန္ ျဖစ္ေစရန္ ျပန္႔ေျပာေစရန္ အေၾကာင္းတည္း။ (၃)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ စိတ္ပ်ံ႕လြင့္မႈ ‘ဥဒၶစၥၶ’, ေနာင္တတစ္ဖန္ပူပန္မႈ ‘ကုကၠဳစၥ’ ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ စိတ္ပ်ံ႕လြင့္မႈ ‘ဥဒၶစၥၶ’, ေနာင္တတစ္ဖန္ပူပန္မႈ ‘ကုကၠဳစၥ’ ကို အတိုင္းထက္အလြန္ ျဖစ္ေစရန္ျပန္႔ေျပာေစရန္ အေၾကာင္းကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ စိတ္မေအးၿငိမ္းမႈသည္ ရွိ၏၊ ထိုစိတ္မေအးၿငိမ္းမႈ၌ မသင့္ေလ်ာ္ေသာအားျဖင့္ ႏွလံုးသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကားမျဖစ္ေသးေသာ စိတ္ပ်ံ႕လြင့္မႈ ‘ဥဒၶစၥၶ’, ေနာင္တတစ္ဖန္ပူပန္မႈ ‘ကုကၠဳစၥ’ ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ စိတ္ပ်ံ႕လြင့္မႈ ‘ဥဒၶစၥၶ’, ေနာင္တတစ္ဖန္ပူပန္မႈ ‘ကုကၠဳစၥ’ ကို အတိုင္းထက္အလြန္ ျဖစ္ေစရန္ ျပန္႔ေျပာေစရန္အေၾကာင္းတည္း။ (၄)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ မေဝခြဲႏိုင္မႈ ‘ဝိစိကိစၧာ’ ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ မေဝခြဲႏိုင္မႈ ‘ဝိစိကိစၧာ’ ကို အတိုင္းထက္အလြန္ ျဖစ္ေစရန္ ျပန္႔ေျပာေစရန္ အေၾကာင္းကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔မေဝခြဲႏိုင္မႈ ‘ဝိစိကိစၧာ’ ၏ တည္ရာအာ႐ံုတရားတို႔သည္ ရွိကုန္၏၊ ထိုတရားတို႔၌ မသင့္ေလ်ာ္ေသာအားျဖင့္ႏွလံုးသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာ မေဝခြဲႏိုင္မႈ ‘ဝိစိကိစၧာ’ ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ မေဝခြဲႏိုင္မႈ ‘ဝိစိကိစၧာ’ ကို အတိုင္းထက္အလြန္ ျဖစ္ေစရန္ ျပန္႔ေျပာေစရန္ အေၾကာင္းတည္း။ (၅)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ ေအာက္ေမ့မႈ သတိသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ေအာက္ေမ့ မႈသတိသေမၺာဇၩင္ကို ပြားမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္းကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ ေအာက္ေမ့မႈသတိသေမၺာဇၩင္၏ တည္ရာ အာ႐ံုျဖစ္ကုန္ေသာ (ေဗာဓိပကၡိယတရား ေလာကုတၱရာ) တရားတို႔သည္ ရွိကုန္၏၊ ထိုတရားတို႔၌ သင့္ေလ်ာ္ေသာအားျဖင့္ ႏွလံုးသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာ ေအာက္ေမ့မႈ သတိသေမၺာဇၩင္ ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ေအာက္ေမ့မႈသတိသေမၺာဇၩင္ကို ပြားမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္းတည္း။ (၁)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ ဓမၼဝိစယသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ဓမၼဝိစယသေမၺာဇၩင္ ကိုပြားမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္းကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ ကုသိုလ္ အကုသိုလ္တရား၊ အျပစ္ရွိအျပစ္မဲ့တရား၊ အယုတ္ အျမတ္တရား၊ အက်ဳိးတူအဖို႔ရွိသည့္ အမည္း အျဖဴျဖစ္ေသာ တရား တို႔သည့္ရွိကုန္၏။ ထိုတရားတို႔၌ သင့္ေလ်ာ္ေသာအားျဖင့္ ႏွလံုးသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္း ပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာ ဓမၼဝိစယသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ဓမၼဝိစယ သေမၺာဇၩင္ကိုပြားမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္းတည္း။ (၂)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ ဝီရိယသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ဝီရိယသေမၺာဇၩင္ကိုပြားမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္းကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ ေရွးဦးစြာ အားထုတ္မႈ ‘အာရမ႓ဓာတ္’၊ ပ်င္းရိျခင္းမွ ထြက္ေျမာက္မႈ ‘နိကၠမဓာတ္’၊ အဆင့္ဆင့္ အားထုတ္မႈ ‘ပရကၠမဓာတ္’တို႔ ႐ိွကုန္၏။ ထိုအားထုတ္မႈတို႔၌ သင့္ေလ်ာ္ေသာအားျဖင့္ ႏွလံုးသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကားမျဖစ္ေသးေသာ ဝီရိယသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ဝီရိယသေမၺာဇၩင္ကို ပြါးမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္အေၾကာင္းတည္း။ (၃)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ ပီတိသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ပီတိသေမၺာဇၩင္ကို ပြါးမ်ားမႈျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္းကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ ပီတိသေမၺာဇၩင္၏ တည္ရာ (အာ႐ံု) ျဖစ္ေသာတရားတို႔သည္ ႐ိွကုန္၏၊ ထိုတရားတို႔၌ သင့္ေလ်ာ္ေသာအားျဖင့္ ႏွလံုးသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာ ပီတိသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာဝီတိသေမၺာဇၩင္ ကို ပြါးမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္းတည္း။ (၄)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ ပႆဒၶိသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ပႆဒၶိသေမၺာဇၩင္ကိုပြါးမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္းကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ ကိုယ္၏ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ၊ စိတ္၏ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈတို႔သည္ ႐ိွကုန္၏။ ထိုၿငိမ္းခ်မ္းမႈတို႔၌ သင့္ေလ်ာ္ေသာအားျဖင့္ ႏွလံုးသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာ ပႆဒၶိသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာပႆဒၶိသေမၺာဇၩင္ကို ပြါးမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္းတည္း။ (၅)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ သမာဓိသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ သမာဓိသေမၺာဇၩင္ကိုပြါးမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္းကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ (ကိေလသာမွ) ၿငိမ္းေၾကာင္း သမထ၏ အာ႐ံု၊ မပ်ံ႕လြင့္ေသာ သမာဓိ၏ အာ႐ံုတို႔သည္ ႐ိွကုန္၏။ ထိုအာ႐ံုတို႔၌ သင့္ေလ်ာ္ေသာအားျဖင့္ႏွလံုးသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာ သမာဓိသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ သမာဓိသေမၺာဇၩင္ကို ပြါးမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္းတည္း။ (၆)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩင္ကိုပြါးမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္းကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩင္၏တည္ရာ (အာ႐ံု) ျဖစ္ေသာ တရားတို႔သည္ ႐ိွကုန္၏၊ ထိုတရားတို႔၌ သင့္ေလ်ာ္ေသာအားျဖင့္ႏွလံုးသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္ မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာဥေပကၡာသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီး ေသာ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩင္ကို ပြါးမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္အေၾကာင္းတည္း။ (၇)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ ကာမ၌ လိုခ်င္မႈ ‘ကာမစၧႏၵ’ ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ကာမ၌လိုခ်င္မႈ ‘ကာမစၧႏၵ’ ကို အတိုင္းထက္အလြန္ ျဖစ္ေစရန္ ျပန္႔ေျပာေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ မတင့္တယ္ေသာအသုဘနိမိတ္အာ႐ံုသည္ ႐ိွ၏၊ ထိုအာ႐ံု၌ သင့္ေလ်ာ္ေသာအားျဖင့္ ႏွလံုးသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာကာမ၌ လိုခ်င္မႈ ‘ကာမစၧႏၵ’ ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ကာမ၌ လိုခ်င္မႈ ‘ကာမစၧႏၵ’ကိုအတိုင္းထက္အလြန္ ျဖစ္ေစရန္ ျပန္႔ေျပာေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားတည္း။ (၁)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ ပ်က္စီးေစလိုမႈ ‘ဗ်ာပါဒ’ ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ပ်က္စီးေစလိုမႈ ‘ဗ်ာပါဒ’ ကို အတိုင္းထက္အလြန္ ျဖစ္ေစရန္ ျပန္႔ေျပာေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားကား့အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ စိတ္၏ ဆန္႔က်င္ဘက္တရားတို႔မွ လြတ္ေသာ ‘ေစေတာဝိမုတၱိ’ မည္ေသာေမတၱာသည္ ႐ိွ၏၊ ထိုေမတၱာ၌ သင့္ေလ်ာ္ေသာအားျဖင့္ ႏွလံုးသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာ ပ်က္စီးေစလိုမႈ ‘ဗ်ာပါဒ’ ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ပ်က္စီးေစလိုမႈ ‘ဗ်ာပါဒ’ ကို အတိုင္းထက္အလြန္ ျဖစ္ေစရန္ ျပန္႔ေျပာေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားတည္း။ (၂)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ ေလးလံထိုင္းမႈိင္းမႈ ‘ထိနမိဒၶ’ ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ေလးလံထိုင္းမႈိင္းမႈ ‘ထိနမိဒၶ’ ကို အတိုင္းထက္အလြန္ ျဖစ္ေစရန္ ျပန္႔ေျပာေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားကား အဘယ္နည္း၊ ရဟန္းတို႔ ေရွးဦးစြာ အားထုတ္မႈ ‘အာရမ႓ဓာတ္’၊ ပ်င္းရိျခင္းမွ ထြက္ေျမာက္မႈ ‘နိကၠမဓာတ္’၊ အဆင့္ဆင့္ အားထုတ္မႈ ‘ပရကၠမဓာတ္’ တို႔ ႐ိွကုန္၏။ ထိုအားထုတ္မႈတို႔၌ သင့္ေလ်ာ္ေသာအားျဖင့္ ႏွလံုးသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာ ေလးလံထိုင္းမႈိင္းမႈ ‘ထိနမိဒၶ’ ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ေလးလံထိုင္းမႈိင္းမႈ ‘ထိနမိဒၶ’ ကို အတိုင္းထက္အလြန္ျဖစ္ေစရန္ ျပန္႔ေျပာေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားတည္း။ (၃)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ စိတ္ပ်ံ႕လြင့္မႈ ‘ဥဒၶစၥ’၊ ေနာင္တတစ္ဖန္ပူပန္မႈ ‘ကုကၠဳစၥ’ ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ စိတ္ပ်ံ႕လြင့္မႈ ‘ဥဒၶစၥ’၊ ေနာင္တတစ္ဖန္ပူပန္မႈ ‘ကုကၠဳစၥ’ ကို အတိုင္းထက္အလြန္ ျဖစ္ေစရန္ျပန္႔ေျပာေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ စိတ္၏ ၿငိမ္းေအးမႈသည္႐ိွ၏၊ ထိုစိတ္၏ ၿငိမ္းေအးမႈ၌ သင့္ေလ်ာ္ေသာအားျဖင့္ ႏွလံုးသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာ စိတ္ပ်ံ႕လြင့္မႈ ‘ဥဒၶစၥ’၊ ေနာင္တတစ္ဖန္ပူပန္မႈ ‘ကုကၠဳစၥ’ ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ စိတ္ပ်ံ႕လြင့္မႈ ‘ဥဒၶစၥ’၊ ေနာင္တတစ္ဖန္ပူပန္မႈ ‘ကုကၠဳစၥ’ ကို အတိုင္းထက္အလြန္ ျဖစ္ေစရန္ ျပန္႔ေျပာေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားတည္း။ (၄)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ မေဝခြဲႏိုင္မႈ ‘ဝိစိကိစၧာ’ ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ မေဝခြဲႏိုင္မႈ ‘ဝိစိကိစၧာ’ ကို အတိုင္းထက္အလြန္ ျဖစ္ေစရန္ ျပန္႔ေျပာေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားကားအဘယ္ နည္း။ ရဟန္းတို႔ ကုသိုလ္ အကုသိုလ္တရား၊ အျပစ္႐ိွ အျပစ္မဲ့တရား၊ အယုတ္ အျမတ္တရား၊ အက်ဳိး တူ အဖို႔႐ိွသည့္ အမည္း အျဖဴျဖစ္ေသာ တရားတို႔သည္ ႐ိွကုန္၏။ ထိုတရားတို႔၌သင့္ေလ်ာ္ေသာအား ျဖင့္ ႏွလံုးသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကားမျဖစ္ေသးေသာ မေဝခြဲႏိုင္မႈ ‘ဝိစိကိစၧာ’ ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ မေဝခြဲႏိုင္မႈ ‘ဝိစိကိစၧာ’ ကိုအတိုင္းထက္အလြန္ ျဖစ္ေစရန္ ျပန္႔ ေျပာေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားတည္း။ (၅)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ သတိသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ သတိသေမၺာဇၩင္ကို ပြါး မ်ားမႈျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ သတိသေမၺာဇၩင္၏တည္ရာ (အာ႐ံု) ျဖစ္ကုန္ေသာ (ေဗာဓိပကၡိယတရား ေလာကုတၱရာ) တရားတို႔သည္ ႐ိွကုန္၏၊ ထိုတရားတို႔၌ ႏွလံုးမသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာ သတိသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ သတိသေမၺာဇၩင္ကို ပြါးမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားတည္း။ (၁)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ ဓမၼဝိစယသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ဓမၼဝိစယသေမၺာဇၩင္ ကိုပြါးမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ ကုသိုလ္အကုသိုလ္တရား၊ အျပစ္႐ိွ အျပစ္မဲ့တရား၊ အယုတ္ အျမတ္တရား၊ အက်ဳိးတူ အဖို႔႐ိွသည့္ အမည္းအျဖဴျဖစ္ေသာ တရားတို႔သည္ ႐ိွကုန္၏။ ထိုတရားတို႔၌ ႏွလံုးမသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာ ဓမၼဝိစယသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ဓမၼဝိစယသေမၺာဇၩင္ကို ပြါးမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားတည္း။ (၂)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ ဝီရိယသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ဝီရိယသေမၺာဇၩင္ကို ပြါးမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ ေရွးဦးစြာအားထုတ္မႈ ‘အာရမ႓ဓာတ္’၊ ပ်င္းရိျခင္းမွ ထြက္ေျမာက္မႈ ‘နိကၠမဓာတ္’၊ အဆင့္ဆင့္ အားထုတ္မႈ ‘ပရကၠမဓာတ္’ တို႔ ႐ိွကုန္၏။ ထိုအားထုတ္မႈတို႔၌ ႏွလံုးမသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာ ဝီရိယသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ဝီရိယသေမၺာဇၩင္ကို ပြါးမ်ားမႈျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားတည္း။ (၃)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ ပီတိသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ပီတိသေမၺာဇၩင္ကို ပြါးမ်ားမႈျပည္စံုေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ ပီတိသေမၺာဇၩင္၏တည္ရာ (အာ႐ံု) ျဖစ္ေသာ တရားတို႔သည္ ႐ိွကုန္၏။ ထိုတရားတို႔၌ ႏွလံုးမသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာ ပီတိသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ပီတိသေမၺာဇၩင္ကို ပြါးမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားတည္း။ (၄)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ ပႆဒၶိသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ပႆဒၶိသေမၺာဇၩင္ကိုပြါးမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ ကိုယ္၏ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ၊ စိတ္၏ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈတို႔သည္ ႐ိွကုန္၏။ ထိုၿငိမ္းခ်မ္းမႈတို႔၌ ႏွလံုးမသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာ ပႆဒၶိသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာပႆဒၶိသေမၺာဇၩင္ကို ပြါးမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားတည္း။ (၅)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ သမာဓိသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ သမာဓိသေမၺာဇၩင္ကိုပြါးမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားကား အဘယ္နည္း၊ ရဟန္းတို႔ (ကိေလသာမွ) ၿငိမ္းေၾကာင္း သမထ၏ အာ႐ံု၊ မပ်ံ႕လြင့္ေသာ သမာဓိ၏ အာ႐ံုတို႔သည္ ႐ိွကုန္၏။ ထိုအာ႐ံုတို႔၌ ႏွလံုးမသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာ သမာဓိသေမၺာဇၩင္ကိုျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ သမာဓိသေမၺာဇၩင္ကို ပြါးမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားတည္း။ (၆)
ရဟန္းတို႔ မျဖစ္ေသးေသာ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩင္ကိုပြါးမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားကား အဘယ္နည္း။ ရဟန္းတို႔ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩင္၏ တည္ရာ (အာ႐ံု) ျဖစ္ေသာ တရားတို႔သည္ ႐ိွကုန္၏၊ ထိုတရားတို႔၌ ႏွလံုးမသြင္းမႈကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္တည္း။ ဤသည္ကား မျဖစ္ေသးေသာ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩင္ကို ျဖစ္ေစရန္၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩင္ကို ပြါးမ်ားမႈ ျပည့္စံုေစရန္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ တရားတည္းဟု (မိန္႔ေတာ္ မူ၏)။ (၇)
ပဌမသုတ္။