၄၃။ အကြၽႏု္ပ္သည္ဤသို႔ ၾကားနာခဲ့ရပါသည္- အခါတစ္ပါး၌ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ရာဇၿဂိဳဟ္ျပည့္ရွဥ့္နက္တို႔အား အစာေကြၽး၍ ေမြးရာျဖစ္ေသာ ေဝဠဳဝန္ေက်ာင္း၌ သီတင္းသံုးေနေတာ္မူ၏။ ထိုအခါ ရာဇၿဂိဳဟ္ျပည္၌ သုပၸဗုဒၶမည္ေသာ လူႏူသည္လူတကာတို႔ထက္ဆင္းရဲသူ အထီးက်န္သူ ခ်ဳိ႕တဲ့သူ ျဖစ္၏။ ထိုအခါ၌ ျမတ္စြာဘုရားသည္ မ်ားစြာေသာ ပရိသတ္ျခံရံ၍ တရားေဟာလ်က္ေနေတာ္မူ၏။
သုပၸဗုဒၶလူႏူသည္စုေဝးေနေသာ ထိုလူအေပါင္းကို အေဝးကပင္ျမင္၍ ”ဤအရပ္၌ တစ္စံုတစ္ခုေသာ ခဲဖြယ္ကိုလည္းေကာင္း၊ စားေသာက္ဖြယ္ကိုလည္းေကာင္း မခြၽတ္ဧကန္ေဝျခမ္းေနဟန္ရွိသည္၊ အကယ္၍ငါသည္ထိုလူအေပါင္းကို ခ်ဥ္းကပ္ရမူ ဤအရပ္၌ တစ္စံုတစ္ခုေသာ ခဲဖြယ္ကိုလည္းေကာင္း၊ စားဖြယ္ကိုလည္းေကာင္း ရႏိုင္ေကာင္းတန္ရာ၏”ဟု အၾကံျဖစ္၏။
ထို႔ေနာက္သုပၸဗုဒၶလူႏူသည္ လူအေပါင္းရွိရာသို႔ ခ်ဥ္းကပ္ေလေသာ္ မ်ားစြာေသာ ပရိသတ္ျခံရံ၍တရားေဟာေနေသာ ျမတ္စြာဘုရားကို ျမင္သျဖင့္ ”ဤအရပ္၌ တစ္စံုတစ္ခုေသာ ခဲဖြယ္ကိုလည္းေကာင္း၊ စားဖြယ္ကိုလည္းေကာင္း ေဝျခမ္းေနသည္မဟုတ္၊ ဤရဟန္းေဂါတမသည္ပရိသတ္၌ တရားေဟာေန၏။ ငါသည္လည္း တရားနာရမူ ေကာင္း၏”ဟု ၾကံၿပီးလွ်င္ထိုအရပ္၌ပင္ ”ငါသည္လည္း တရားနာအံ့”ဟု တစ္ခုေသာအရပ္၌ ထိုင္၏။
ထိုအခါ ျမတ္စြာဘုရားသည္ လူမ်ဳိးစံုပါဝင္ေသာ ပရိသတ္ကို စိတ္ေတာ္ျဖင့္ (ပရိသတ္) စိတ္ကို ပိုင္းျခားသိ၍ ”ဤပရိသတ္၌ အဘယ္သူသည္ တရားကို သိထိုက္သနည္း”ဟု ႏွလံုးသြင္းေတာ္မူ၏။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ထိုပရိသတ္၌ ထိုင္ေနေသာ သုပၸဗုဒၶလူႏူကို ျမင္၍ ”ဤပရိသတ္၌ သုပၸဗုဒၶလူႏူသည္တရားကို သိျခင္းငွါ ထိုက္၏”ဟု ၾကံၿပီးလွ်င္သုပၸဗုဒၶလူႏူကို အေၾကာင္းျပဳ၍အစဥ္အတိုင္းေသာတရားကို ေဟာေတာ္မူ၏။ ဤအစဥ္အတိုင္းေသာတရားစကားဟူသည္အဘယ္နည္း? ဒါနႏွင့္စပ္ေသာစကား သီလႏွင့္စပ္ေသာစကား နတ္ျပည္ႏွင့္စပ္ေသာစကား ကာမဂုဏ္တို႔၏ အျပစ္ယုတ္ညံ့ျခင္း ညစ္ညဴးျခင္းႏွင့္စပ္ေသာစကား ကာမဂုဏ္တို႔မွထြက္ေျမာက္ျခင္း၌ အက်ဳိးႏွင့္စပ္ေသာစကားတို႔တည္း။ ထိုစကားမ်ားကို ထင္ရွားျပေတာ္မူ၏။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ သုပၸဗုဒၶလူႏူ၌ ခံ့ေသာ စိတ္ႏူးညံ့ေသာ စိတ္အပိတ္အပင္’နီဝရဏ’မွ ကင္းေသာ စိတ္တက္ႂကြေသာ စိတ္ ယံုၾကည္ေသာ စိတ္ ရွိသည္ကို သိေတာ္မူေသာအခါ ျမတ္စြာဘုရား၏ကိုယ္တိုင္ထုတ္ေဖာ္သိျမင္အပ္ေသာ သာမုကၠံသိက တရားေဒသနာေတာ္ျဖစ္ေသာ ဆင္းရဲ ‘ဒုကၡသစၥာ’ကိုလည္းေကာင္း၊ ဆင္းရဲျဖစ္ေၾကာင္း ‘သမုဒယသစၥာ’ကိုလည္းေကာင္း၊ ဆင္းရဲခ်ဳပ္ရာ ‘နိေရာဓသစၥာ’ကိုလည္းေကာင္း၊ ဆင္းရဲခ်ဳပ္ရာ (နိဗၺာန္) သို႕ ေရာက္ေၾကာင္းလမ္းစဥ္’မဂၢသစၥာ’ကိုးလည္းေကာင္းျပေတာ္မူ၏။ မည္းနက္ျခင္း ကင္း၍ စင္ၾကယ္ေသာ အဝတ္သည္ဆိုးရည္ကို ေကာင္းစြာ ခံယူသကဲ့သို႔ ဤအတူသာလွ်င္ သုပၸဗုဒၶလူႏူအား ထိုေနရာ၌ပင္လွ်င္ ”ျဖစ္ျခင္းသေဘာရွိေသာတရားသည္ခ်ဳပ္ျခင္းသေဘာ ရွိ၏”ဟု ကိေလသာျမဴ အညစ္အေၾကးကင္းေသာတရားမ်က္စိ ‘ေသာတာပတၱိမဂ္ဉာဏ္’သည္ထင္ရွားျဖစ္ေပၚ၏။
ထို႔ေနာက္သုပၸဗုဒၶလူႏူသည္တရားသို႔ ေရာက္ၿပီးသည္ျဖစ္၍ တရားကို သိၿပီးသည္ျဖစ္၍ တရားသို႔ သက္ဝင္ၿပီးသည္ျဖစ္၍ ယံုမွားျခင္းကို ကူးေျမာက္ၿပီးသည္ျဖစ္၍ (သို႔ေလာသို႔ေလာ) ေတြးေတာျခင္းကင္းၿပီးသည္ျဖစ္၍ ျမတ္စြာဘုရား၏ သာသနာ၌ ရဲရင့္ျခင္းသို႔ ေရာက္ၿပီးသည္ျဖစ္၍ သူတစ္ပါးကိုအားထား၍ ယံုၾကည္သည္မဟုတ္ဘဲကိုယ္တိုင္ပင္သိျမင္ၿပီးျဖစ္၍ ျမတ္စြာဘုရားမွတစ္ပါး ယံုၾကည္ကိုးစားထိုက္သူ မရွိရကား ေနရာမွထကာ ျမတ္စြာဘုရားထံသို႔ ခ်ဥ္းကပ္၍ ျမတ္စြာဘုရားကို ရွိခိုးၿပီးလွ်င္တစ္ခုေသာအရပ္၌ ထိုင္ေနၿပီးေသာ္ျမတ္စြာဘုရားကို –
အသွ်င္ဘုရား (တရားေတာ္သည္) အလြန္ႏွစ္သက္ဖြယ္ရွိပါေပ၏။ အသွ်င္ဘုရား (တရားေတာ္သည္) အလြန္ႏွစ္သက္ဖြယ္ရွိပါေပ၏။ အသွ်င္ဘုရား ဥပမာအားျဖင့္ ေမွာက္ထားေသာ ဝတၳဳကို လွန္ဘိသကဲ့သို႔လည္းေကာင္း၊ ဖံုးလႊမ္းအပ္ေသာ ဝတၳဳကို ဖြင့္လွစ္ဘိသကဲ့သို႔လည္းေကာင္း၊ မ်က္စိလည္ေသာသူ့အား လမ္းမွန္ကို ေျပာၾကားဘိသကဲ့သို႔လည္းေကာင္း ”မ်က္စိအျမင္ရွိေသာသူတို႔သည္ အဆင္းတို႔ကို ျမင္ၾကလိမ့္မည္”ဟု အမိုက္ေမွာင္၌ ဆီမီးတန္ေဆာင္ကို ညႇိထြန္းသကဲ့သို႔လည္းေကာင္း (အသွ်င္ဘုရား) ဤအတူသာလွ်င္ ျမတ္စြာဘုရားသည္ မ်ားစြာေသာ အေၾကာင္းျဖင့္ တရားေတာ္ကို ျပေတာ္မူပါေပ၏။ အသွ်င္ဘုရား အကြၽႏု္ပ္သည္ျမတ္စြာဘုရားကိုလည္းေကာင္း၊ တရားေတာ္ကိုလည္းေကာင္း၊ ရဟန္းသံဃာေတာ္ကိုလည္းေကာင္းကိုးကြယ္ရာဟူ၍ ဆည္းကပ္ပါ၏။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ အကြၽႏု္ပ္ကို ”ယေန႔မွစ၍အသက္ထက္ဆံုး ဘုရား တရား သံဃာေတာ္ကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္သူ ဥပါသကာ”ဟုမွတ္ေတာ္မူပါဟူ၍ (ေလွ်ာက္၏)။
ထို႔ေနာက္သုပၸဗုဒၶလူႏူသည္ျမတ္စြာဘုရားသည္ တရာစကားျဖင့္ အက်ဳိးစီးပြါးကို ေကာင္းစြာ ျပလ်က္ (တရားကို) ေဆာက္တည္ေစကာ (တရားက်င့္သံုးရန္) ထက္သန္ရႊင္လန္း ေစအပ္ၿပီးသည္ရွိေသာ္ျမတ္စြာဘုရား၏ စကားကို ႏွစ္သက္ဝမ္းေျမာက္၍ ေနရာမွ ထလ်က္ျမတ္စြာဘုရားကို ရွိခိုးၿပီးလွ်င္အ႐ိုအေသျပဳကာ ဖဲသြားေလ၏။ ထို႔ေနာက္ဖဲသြား၍ မၾကာေသးေသာ သုပၸဗုဒၶလူႏူကို ႏို႔စို႔ႏြားငယ္ရွိေသာ ႏြားမသည္ေဝွ႕၍ သတ္ေလ၏။
ထိုအခါ မ်ားစြာေသာ ရဟန္းတို႔သည္ ျမတ္စြာဘုရားထံသို႔ ခ်ဥ္းကပ္၍ ျမတ္စြာဘုရားကို ရွိခိုးၿပီးလွ်င္တစ္ခုေသာအရပ္၌ ထိုင္ေနၾကကုန္ၿပီးေသာ္”ျမတ္စြာဘုရား တရာစကားျဖင့္ အက်ဳိးစီးပြါးကို ေကာင္းစြာ ျပလ်က္ (တရားကို) ေဆာက္တည္ေစကာ (တရားက်င့္သံုးရန္) ထက္သန္ရႊင္လန္းေစအပ္ေသာ သုပၸဗုဒၶလူႏူသည္ကြယ္လြန္ပါၿပီ။ ထိုသုပၸဗုဒၶလူႏူ၏ လားရာဂတိကား အဘယ္ပါနည္း? တမလြန္ဘဝကားအဘယ္ပါနည္း”ဟု ေလွ်ာက္ကုန္၏။
ရဟန္းတို႔ သုပၸဗုဒၶလူႏူသည္ပညာရွိ၏။ တရားအားေလ်ာ္ေသာအက်င့္ကို ထိုးထြင္း၍ သိ၏။ တရားတည္းဟူေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္ ငါဘုရားကို မပင္ပန္းေစ၊ ရဟန္းတို႔ သုပၸဗုဒၶလူႏူသည္သံေယာဇဥ္သံုးပါးတို႔ကုန္ျခင္းေၾကာင့္ ဖ႐ိုဖရဲ ပ်က္စီးက်ေရာက္ျခင္းသေဘာမရွိေသာ ကိန္းေသျမဲေသာ အထက္မဂ္သံုးပါးလွ်င္လဲေလ်ာင္းရာရွိေသာ ေသာတာပန္ျဖစ္၏ဟု (မိန္႔ေတာ္မူ၏)။
ဤသို႔ မိန္႔ေတာ္မူေသာ္ရဟန္းတစ္ပါးသည္ျမတ္စြာဘုရားကို ”အသွ်င္ဘုရား သုပၸဗုဒၶကလူႏူသည္လူတကာတို႔ထက္ဆင္းရဲရျခင္း အထီးက်န္ရျခင္း ခ်ဳိ႕တဲ့ရျခင္း အေၾကာင္းကား အဘယ္ပါနည္း? အေထာက္အပံ့ကား အဘယ္ပါနည္း”ဟု (ေလွ်ာက္၏)။
ရဟန္းတို႔ ေရွး၌ ျဖစ္ဖူးသည္ကား သုပၸဗုဒၶလူႏူသည္ဤရာဇၿဂိဳဟ္ျပည္၌ပင္ သူေဌးသား ျဖစ္ဖူး၏။ ထိုသူေဌးသားသည္ဥယ်ာဥ္သို႔ ထြက္လတ္ေသာ္ (ရာဇၿဂိဳဟ္) ၿမိဳ႕သို႔ ဆြမ္းခံဝင္ေသာတဂၢရသိခီပေစၥကဗုဒၶါကို ျမင္၍ ”ဤသူသည္ အဘယ္သူနည္း? လူႏူသည္လူႏူအဝတ္ျဖင့္ လွည့္လည္၏”ဟု ၾကံစည္ၿပီးလွ်င္တံေတြးေထြးကာ အ႐ိုအေသ မျပဳဘဲ ဖဲသြား၏။ ထိုသူေဌးသားသည္ထိုကံ၏ အက်ဳိးေၾကာင့္ အႏွစ္အရာ အႏွစ္အေထာင္အႏွစ္အေသာ င္းတို႔ပတ္လံုး ငရဲ၌ က်ေရာက္၏။ ထိုကံ၏ အက်ဳိးႂကြင္းေၾကာင့္ ပင္လွ်င္ဤရာဇၿဂိဳဟ္ျပည္၌ လူတကာတို႔ထက္ဆင္းရဲေသာ အထီးက်န္ေသာ ခ်ဳိ႕တဲ့ေသာ လူႏူျဖစ္၏။ ထိုလူႏူသည္ျမတ္စြာဘုရားေဟာၾကားအပ္ေသာ သုတ္အဘိဓမၼာ ဝိနည္းကိုမွီျငမ္းျပဳ၍ယံုၾကည္မႈ ‘သဒၶါ’ကို ေဆာက္တည္၏။ ေစာင့္ထိန္းမႈ ‘သီလ’ကို ေဆာက္တည္၏။ အၾကားအျမင္ ‘သုတ’ကို ေဆာက္တည္၏။ စြန္႔ၾကဲမႈ ‘စာဂ’ကို ေဆာက္တည္၏။ ပညာကို ေဆာက္တည္၏။ ထိုလူႏူသည္ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားအပ္ေသာ သုတ္အဘိဓမၼာ ဝိနည္းကိုမွီျငမ္းျပဳ၍ယံုၾကည္မႈ ‘သဒၶါ’ကို ေဆာက္တည္ေသာေၾကာင့္ ေစာင့္ထိန္းမႈ ‘သီလ’ကို အၾကားအျမင္ ‘သုတ’ကို စြန္႔ၾကဲမႈ ‘စာဂ’ကို ပညာကို ေဆာက္တည္ေသာေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ပ်က္စီး၍ ေသၿပီးသည္မွေနာက္၌ ေကာင္းေသာ လားရာျဖစ္ေသာတာဝတႎသာနတ္တို႔၏ အေပါင္းအေဖာ္ျဖစ္ေသာ နတ္ျပည္သို႔ ေရာက္၏။ ထိုသုပၸဗုဒၶလူႏူသည္ထို တာဝတႎသာနတ္ျပည္၌ အဆင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ အျခံအရံျဖင့္လည္းေကာင္း့တစ္ပါးေသာ နတ္တို႔ထက္ လြန္၍ တင့္တယ္၏ဟု (မိန္႔ေတာ္မူ၏)။
ထိုအခါ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဤအေၾကာင္းအရာကို သိေတာ္မူ၍ ထိုသိေသာအခ်ိန္၌ -”မ်က္စိအျမင္ရွိသူသည္ လုံ႔လဝီရိယရွိလတ္ေသာ္မညီၫြတ္ေသာအရပ္တို႔ကို ေရွာင္ၾကဥ္သကဲ့သို႔ ဤအတူ သတၱေလာက၌ ပညာရွိေသာသူသည္ မေကာင္းမႈတို႔ကို ၾကဥ္ေရွာင္ရာ၏”ဟု ဤဥဒါန္းကို က်ဴးရင့္ေတာ္မူ၏။
တတိယသုတ္။